Theo gia phả của dòng họ Nguyễn Công ở Tùng Lộc, Nguyễn Văn Hào sinh năm Giáp Tuất (1814), quê ở thôn Thọ Bằng, làng Yên, xã Tỉnh Thạch, huyện Thiên Lộc, phủ Đức Thọ, nay là thôn Nam Tân Dân, xã Tùng Lộc, huyện Can Lộc. Ông sinh ra trong một gia đình nhà nho hiếu học có lòng yêu nước nồng nàn. Thân phụ của Nguyễn Văn Hào tuy không đi thi nhưng lại là người hiểu biết về Nho học. Từ nhỏ, ông được gia đình cho ăn học và là một người học rộng, tài cao, đức trí sáng ngời, được Nhân dân yêu mến.
Xem thêm: Thăm làng nghề khăn xếp truyền thống duy nhất miền Bắc
Nguyễn Văn Hào tham dự khoa thi Hương năm 1840 và đỗ cử nhân, sau đó ông được điều về Kinh đô Huế, làm việc ở Bộ Lại. Là một người chuyên cần, mẫn cán, Nguyễn Văn Hào được triều đình tín nhiệm, ngày 1/7/1846, ông được chuyển từ Hành tẩu Bộ Lại sang làm việc ở Bộ Hộ, cùng với các mệnh quan của triều đình soạn bộ Khâm định Đại Nam hội điển sự lệ. Năm 1850, Nguyễn Văn Hào được cân nhắc, bổ dụng đi làm Tri huyện huyện Phong Doanh (nay là huyện Ý Yên, tỉnh Nam Định), đến năm 1874, lúc tròn 60 tuổi ông mới được hưu quan, về sống với vợ con tại quê nhà. Ông mất năm Quý Hợi (1883), thọ 69 tuổi.
Để tưởng nhớ công ơn vị quan thanh liêm, chính trực, có công lớn đối với dân với nước, cách đây hơn 200 năm, nhà thờ Nguyễn Văn Hào được con cháu xây dựng trên mảnh đất hương hỏa của dòng họ. Ban đầu, nơi thờ tự ông gồm một ngôi nhà 3 gian, khung làm bằng gỗ, mái lợp tranh tre. Qua nhiều lần tu sửa, từ năm 2013 - 2015, con cháu trong dòng họ đã đóng góp công sức, tiền của để tôn tạo, xây dựng thêm hạ điện và một số hạng mục phụ trợ khác như tắc môn, cổng chính và tường zắc bao quanh. Hằng năm, đến ngày giỗ của ông (17/6 âm lịch), bà con trong dòng họ và người dân địa phương đã đến nhà thờ để dâng hương tri ân và tưởng nhớ.
Xem thêm: Cuối tuần, bạn trẻ chụp ảnh Tết ở ngôi chợ 300 năm tuổi
Với việc quan tâm bảo tồn, gìn giữ và phát huy các di tích, văn hóa trên địa bàn, hiện xã Tùng Lộc có 10 di tích lịch sử văn hóa đã được công nhận, trong đó có 2 di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia và 8 di tích lịch sử - văn hóa cấp tỉnh.
Anh Thư - Quốc Huy
Bình luận